Bebeğiniz, ek gıdaya geçiş, diş çıkarma, ilk adım gibi gelişimindeki eşsiz dönemleri yaşarken gözünüz hep bebeğinizin üzerinde oldu. Onun sağlıklı olması için gereken her şeyi yapmaya gayret ettiniz. Artık bu fiziksel ve biyolojik gelişim süreçlerinin sonuna gelirken aklınızda bebeğinize dair yeni sorular beliriyor olabilir. Bebeğimin sosyal hayatta etkin, mutlu ve başarılı olması için neler yapabilirim? Bu soruların cevapları sizi eskiden olduğu gibi IQ’ya (bilişsel zeka) değil EQ (duygusal zeka) cevabına götürmüş olabilir. Çünkü son yıllarda yapılan araştırmalar, hayatta gösterilen başarılarda duygusal zekanın, yüksek IQ (bilişsel zeka) kadar önemli bir rolü olduğunu ortaya koydu. Duygusal zeka; ilişki kurma, sürdürme, özgüven geliştirme ve kalıcı mutluluk elde etme becerileri üzerinde büyük bir etkiye sahip. Duygusal zekayı arttırmanın kanıtlanmış yararlarından bazıları ise şunlar; daha yakın ilişkiler kurabilme, esneklik, daha az şiddet eğilimi ve davranış problemleri gösterme. Peki çocuklarda duygusal zekayı geliştirme için ne yapılabilir?
Oyunun Gücünden Faydalanın
Çocuğunuzun duygusal zekasının gelişmesine yardımcı olmak, hayat yolculuğuna başlarken ona sunabileceğiniz en değerli armağanlardan biri. Bu armağanı ise ona en sevdiği ve reddetmeyeceği yol yani oyun ile verebilirsiniz. Oyunlar ile çocuğunuzun sosyal farkındalık, sorumluluk bilinci ve karar verme gibi temel sosyal ve duygusal yeterlilikler elde etmesini sağlayabilirsiniz. Çocuklarda duygusal zekayı geliştiren oyunlardan bazıları ise şunlar:
1. Üç Maymun
Bebeğinizin karşısına geçin ve elinizi yüzünüze kapayın. Yüksek sesle “Anne maymun nasılmış?” diyin ve mimiklerinizle üzgün, mutlu ya da şaşkın ifadelerinden birini yapın. Bebeğinizin tepkisini gözlemleyin ve diğer duyguların taklidini yapın. Bebeğiniz de zamanla sizin mimiklerinizi taklit etmeye başlayabilir ve en sevdiği duyguyu ifade etmek için size doğru uzanıp, farklı sesler çıkarabilir.
Amaç: 0-3 ay arası bebeğinizle oynayabileceğiniz bu oyun, onun farklı duyguları ifade etmeyi öğrenmesine yardımcı olur.
2. Aynadaki Arkadaş
Bebeğinizi kucağınıza alarak aynanın karşısına geçin. Eşiniz de eline taktığı kukla ile kendisi görünmeyecek şekilde aynanın karşısında yerini alsın. Eşiniz kuklayı oynatıp konuşturmaya başlayınca siz de şaşkınlığınızı ya da mutluluğunuzu belirten sesler çıkararak bebeğinizin duygularını ifade etmesini teşvik edin. Bebeğiniz bir süre sonra hem kuklanın kendisi için söylediği şarkı ile salınacak ve aynada onu yakalamaya çalışacak.
Amaç: 3-6 ay bebeğinizin derinlik duygusu ile beraber hayal gücünü güçlendirmeye yardımcı olur. Aynı zamanda sizin ve kendisinin duygularının aynadaki yansımasını görerek de öz farkındalığa doğru adım atar.
3. Gölge Oyunu
Bebeğiniz henüz gölgesiyle yeni tanışmış ve onu koşarak yakalamaya çalışıyor olabilir. Ona gölgesiyle daha çok eğlenme fırsatı verin. Yatmadan önce elinize bir fener alın ve duvarda oluşturduğunuz gölge oyunlarına ses de vererek bebeğinize canlı bir masalı dinleme eğlencesini yaşatın.
Amaç: 9. ayından itibaren bebeğinizle oynayabileceğiniz bu oyunla onun hayal gücünü geliştirebilir ve sebep sonuç ilişkisini anlamasına yardımcı olabilirsiniz.
4. Kaptan Sensin
Artık kendisinin bir birey olduğunu fark etmeye başlayan çocuğunuza farklı roller vererek özgüven kazanmasını sağlayın. Yemek masanızı bir trene dönüştürün ve kaptanı bebeğiniz olsun. Son kaşığı yiyene kadar çocuğunuzun istediği ülkeye yolculuk yapın. Evinizde bulunan eşyalarla oynayabileceğiniz bu oyunun ana kahramanı ve yöneticisi bebeğiniz olacak. Farklı rollerdeki başarısından dolayı çocuğunuzu takdir etmeyi ve nasıl hissettiğinizi ona basit cümlelerle söylemeyi unutmayın.
Amaç: Çocuğunuzun bulunduğu aya ya da yaşa göre şekillendirebileceğiniz bu oyun onun sorumluluk bilinci ve özgüven kazanmasına yardımcı olacak.
5. Sıcak Patates
Elinize küçük bir top alın. Çocuğunuz ve arkadaşlarının bir daire halinde oturmasını sağlayın. karşısına oturun. Eşiniz de bir müzik kaynağının yanında otursun. Eşiniz müziği başlatınca, çocuğunuz ve siz topu birbirinize atmaya başlayın. Unutmayın, elinizdeki sıcak bir patates ve onu uzun süre tutamazsınız. Eşiniz müziği durdurunca top elinde kalan kaybeder. Bir sonraki turda, müziği durduracak kişi olarak çocuğunuzu seçin.
Amaç: 36-48 aylık çocuğunuzun arkadaşları ile de oynayabileceği bu oyun, onun karar verme, hayal etme, dinleme ve konsantre olabilme yeteneklerini destekleyecek.